İnsanları arayıp, şu veya bu örgüt sizin telefonunuzu kullanmış, sizin adınız bir terör örgütünün tutanakları arasında geçiyor, tarzında tuzaklara ilk zamanlarda, yani telsiz sesinin kolayca elde edilebildiğini ve dolandırıcılık haberlerinin bu kadar sık ve ifşa ede ede haber kanallarında çıkmadan önce, düşmesi normal. Ancak ilginç olan şey her şeye rağmen insanlar bu tuzağa nasıl düşüyor?
İki tespitte bulunabildim.;
1. Tespitim: Olay öykülerinin babası Çehov'un 'uygarlığın zararı' olarak nitelendirdiği Mania Grandioza durumu. Yani kendini büyük görme hastalığı dediği durumdan kaynaklandığını gördüm. İnsanların neredeyse yüzde sekseninden fazlası, günün birinde önemli, tanınmış ve zamanın seyrini değiştirecek birisi olacağını ya da olduğunu düşünüyor. (bunu gece gündüz televizyon izleyip, uyuklayan adam da düşünüyor.) Yani insanları biri arayıp, dolandırıcılık hikayeleri anlattıklarında, bu öykü CIA'nin veya KGB'nin beyniniz veya bedeniniz üzerinde son derece önemli bir deney yapacağı da olabilir, bu hikayelere hemen inanıyorlar. Kendilerini öyle büyük, öyle önemli görüyorlar ki; kendileri üzerine birilerinin her an planlar yapıp, bir boşluk anı aradıklarına hemen inanırlar. Yahu 'ben kimim', 'adım geçse ne olacak' ya da 'neden ben' diye sormak akıllarının ucundan bile geçmez. Çünkü bu komplo düzenin kendisi üzerinden yürümesinden daha tabii bir durum yoktur.
2. Tespitim daha çok Habertürk'e çıkan bir ceza hukuku uzmanın fikriyle şekillendi. Tarihi ve doğruluğu tartışma götürmeyen fikir 'devlet ve vatandaş arasındaki çarpıklaşmış ilişkidir.' Yani sonuçta dolandırıcılar devletin çeşitli kademlerinden olduklarını söylediklerinde, aranan kişi 'devletimin polisi, askeri veya memuru böyle iğrenç bir şey yapmaz' diye düşünmüyor. Ve rüşvet her kapıyı açar mantığıyla tüm parasını döküyor. Görülen o ki devlet ve vatandaş arasındaki güven ilişki en dip noktada. Bunun nedenleri de yıllar süren derin yapılanmalar olduğu da bariz. İnsanlar yıllarca potansiyel suçlu olarak görülmenin psikolojik rahatsızlığını yaşıyor
Sonuç olarak öyle veya böyle, dolandırıcılar olağanın üzerinde zeki değil, bizler olağanın dışında olduğumuzu düşünüyoruz sadece. Olağanın dışındaki ihtimallere mahkumuz bir yerde.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder